Identyfikator | Dz.U.2014.1654 | |
---|---|---|
Data wydania | 2013-01-29 | |
Data publikacji | 2013-02-19 | |
Data wejścia w życie | 2016-01-01 | |
Rodzaj aktu | Rozporządzenie | |
Organ wydający | Minister Środowiska | |
Status | Obowiązujący | |
Ostatnie zmiany | | |
§ 12. Podstawowym kryterium oceny zagrożenia wyrzutami gazów i skał jest możliwość zaistnienia następujących zjawisk gazogeodynamicznych:
1) wyrzutu gazów i skał, będącego dynamicznym przemieszczeniem rozkruszonych skał lub
kopaliny z calizny węglowej do wyrobiska lub jego części przez energię gazów
wydzielonych z górotworu w wyniku działania czynników geologiczno-górniczych,
które może spowodować w wyrobisku lub jego części:
a) zjawiska akustyczne,
b) podmuch powietrza,
c) uszkodzenie jego obudowy lub znajdujących się w nim maszyn i urządzeń,
d) powstanie kawerny powyrzutowej, będącej pustką w jego stropie, spągu lub ociosie,
e) zaburzenie w jego przewietrzaniu,
f) nagromadzenie się gazów o wartości stężenia, która może spowodować ich wybuch,
g) powstanie atmosfery niezdatnej do oddychania, lub
2) nagłego wypływu gazów z górotworu do wyrobiska lub jego części, zwanego dalej
"nagłym wypływem gazów", będącego zachodzącym w krótkim okresie intensywnym -
niezwiązanym ze skutkami zawału, tąpnięcia lub odgazowania urobionych skał albo węgla
lub niezwiązanym z zaburzeniami w przewietrzaniu wyrobiska - wydzielaniem się gazów
z górotworu, które może spowodować w wyrobisku lub jego części:
a) nagromadzenie się gazów o wartości stężenia, która może spowodować ich wybuch, lub
b) powstanie atmosfery niezdatnej do oddychania.
§ 13. 1. W podziemnych zakładach górniczych wydobywających węgiel kamienny ustala się trzy kategorie zagrożenia wyrzutami gazów i skał.
2. Pokład lub jego część jest przestrzenią, która w podziemnych zakładach górniczych wydobywających węgiel kamienny podlega zaliczeniu do jednej z trzech kategorii zagrożenia wyrzutami gazów i skał.
3. Do I kategorii zagrożenia wyrzutami gazów i skał zalicza się pokład lub jego część, jeżeli metanonośność wynosi od 4,5 m3/Mg do 8 m3/Mg w przeliczeniu na czystą substancję węglową, przy czym wskaźnik zwięzłości węgla jest mniejszy niż 0,3 lub intensywność desorpcji metanu jest większa niż 1,2 kPa.
4. Do II kategorii zagrożenia wyrzutami gazów i skał zalicza się pokład lub jego część, jeżeli metanonośność jest większa niż 8 m3/Mg w przeliczeniu na czystą substancję węglową, przy czym wskaźnik zwięzłości węgla jest mniejszy niż 0,3 lub intensywność desorpcji metanu jest większa niż 1,2 kPa.
5. Do III kategorii zagrożenia wyrzutami gazów i skał zalicza się pokład lub jego część, jeżeli:
1) zaistniał wyrzut gazów i skał lub
2) zaistniał nagły wypływ gazów, lub
3) zaistniały okoliczności określone w ust. 4 oraz zaistniała co najmniej jedna
z następujących okoliczności:
a) zwiększona objętość zwiercin w czasie wiercenia otworów, wyrażona w dm3uzyskanych
z 1 m bieżącego otworu badawczego wierconego wiertarkami obrotowymi o średnicy
wiertła 42 mm,
b) wydmuchy zwiercin i gazów w czasie wiercenia otworów badawczych wiertarkami
obrotowymi o średnicy wiertła 42 mm,
c) zakleszczanie lub wypychanie wiertła w czasie wiercenia otworów badawczych
wiertarkami obrotowymi o średnicy wiertła 42 mm,
d) odpryskiwanie węgla z ociosów i czoła przodka oraz trzaski w głębi calizny
węglowej,
e) nagły wzrost metanowości względnej lub bezwzględnej,
f) zwiększone wydzielanie się gazów po robotach strzałowych,
g) zwiększone ilości urobku i jego rozrzucenie na większą odległość od przodka mimo
braku zmiany technologii wykonywania robót strzałowych,
h) zmniejszone zwięzłości i zmiany struktury węgla w czasie prowadzenia wyrobiska,
i) wydzielanie lub wykraplanie wody na powierzchni calizny węglowej,
j) zmiana barwy węgla na powierzchni calizny węglowej.
6. Intensywnością desorpcji metanu jest szybkość wydzielania się metanu z próbki węgla pobranej ze zwiercin uzyskanych w czasie wiercenia otworu badawczego wiertarkami obrotowymi o średnicy wiertła 42 mm.
7. Metanowością względną jest wyrażona w m3/Mg suma ilości metanu wydzielającego się do wyrobisk lub ich części oraz metanu ujętego w trakcie odmetanowania, w przeliczeniu na Mg wydobytej kopaliny.
8. Metanowością bezwzględną jest wyrażona w m3/min suma ilości metanu wydzielającego się do wyrobisk lub ich części oraz metanu ujętego w trakcie odmetanowania, w przeliczeniu na minutę.
§ 14. 1. W podziemnych zakładach górniczych wydobywających rudy miedzi ustala się dwie kategorie zagrożenia wyrzutami gazów i skał.
2. Złoże lub jego część jest przestrzenią, która w podziemnych zakładach górniczych wydobywających rudy miedzi podlega zaliczeniu do jednej z dwóch kategorii zagrożenia wyrzutami gazów i skał.
3. Do I kategorii zagrożenia wyrzutami gazów i skał zalicza się złoże lub jego część, jeżeli:
1) określono, na podstawie wykonanych badań dołowych i powierzchniowych, możliwość
powstania zagrożenia gazowego lub zjawisk gazogeodynamicznych lub
2) zaistniał nagły wypływ gazów.
4. Do II kategorii zagrożenia wyrzutami gazów i skał zalicza się złoże lub jego część, jeżeli zaistniał wyrzut gazów i skał.
§ 15. 1. W podziemnych zakładach górniczych wydobywających sól ustala się trzy kategorie zagrożenia wyrzutami gazów i skał.
2. Złoże lub jego część jest przestrzenią, która w podziemnych zakładach górniczych wydobywających sól podlega zaliczeniu do jednej z trzech kategorii zagrożenia wyrzutami gazów i skał.
3. Do I kategorii zagrożenia wyrzutami gazów i skał zalicza się złoże lub jego część, jeżeli:
1) nie zaistniał wyrzut gazów i skał, lecz zaistniał nagły wypływ gazów lub
2) zaistniał swobodny wypływ gazów, ale budowa geologiczna złoża i sytuacja gazowa w złożu nie zostały wystarczająco rozpoznane za pomocą robót górniczych lub robót geologicznych.
4. Do II kategorii zagrożenia wyrzutami gazów i skał zalicza się złoże lub jego część, jeżeli zaistniał wyrzut gazów i skał, w trakcie którego zostały wyrzucone do wyrobisk lub ich części skały o masie nie większej niż 10 Mg.
5. Do III kategorii zagrożenia wyrzutami gazów i skał zalicza się złoże lub jego część, jeżeli zaistniał wyrzut gazów i skał, w trakcie którego zostały wyrzucone do wyrobisk lub ich części skały o masie większej niż 10 Mg.
§ 16. Dokumentacja, w oparciu o którą dokonuje się zaliczenia przestrzeni, o których mowa w § 13 ust. 2, § 14 ust. 2 albo § 15 ust. 2, do odpowiedniej kategorii zagrożenia wyrzutami gazów i skał, zawiera:
1) charakterystykę budowy geologicznej przestrzeni, o których mowa w § 13 ust. 2,
§ 14 ust. 2 albo § 15 ust. 2;
2) opis okoliczności charakteryzujących zagrożenie wyrzutami gazów i skał;
3) charakterystyczne przekroje geologiczne;
4) mapy:
a) w przypadku podziemnych zakładów górniczych wydobywających węgiel kamienny -
pokładu lub jego części,
b) w przypadku podziemnych zakładów górniczych wydobywających rudy miedzi lub sól -
wyrobiska lub jego części
- w skali nie mniejszej niż 1:5000, z naniesionymi propozycjami granic poszczególnych kategorii zagrożenia wyrzutami gazów i skał;
5) wyniki badań przeprowadzonych przez rzeczoznawcę oraz opinię rzeczoznawcy, jeżeli
dokonuje się zaliczenia do:
a) I lub II kategorii zagrożenia wyrzutami gazów i skał w podziemnych zakładach
górniczych wydobywających węgiel kamienny,
b) I kategorii zagrożenia wyrzutami gazów i skał w podziemnych zakładach górniczych
wydobywających rudy miedzi,
c) I lub II kategorii zagrożenia wyrzutami gazów i skał w podziemnych zakładach
górniczych wydobywających sól.
Zaloguj się do portalu by zobaczyć treści.
Zaloguj się do portalu by zobaczyć treści.